e-Öğrenme Dersi Tasarımı 2

ADDIE sürecinin ikinci aşaması olan ‘tasarım’ın diğer üç adımı öğretim, dağıtım  ve değerlendirme stratejilerinin belirlenmesidir.

Öğretim stratejilerinin belirlenmesi:   Öğretim tasarlanırken birden fazla farklı öğretim metotları karma bir şekilde uygulanabilir. Bu metotlar şöyledir:
- Açıklayıcı yöntem:  Öğrenenlere bilginin sunulması amacını taşır. Bilgiyi öğrenenlere aktarmak için sunumlar, vaka çalışmaları, uygulanmış örnekler ve gösterim yöntemi kullanılabilir. Ayrıca aktarılan bilginin ne kadar akılda kaldığını ya da anlaşıldığını değerlendirmek için sınav eklenebilir.
- Uygulamalı yöntem:  Öğrenenlerin ilkelere ve yöntemlere dayalı süreçleri yürütmesinde kullanabileceği aktif süreçleri içerir. Gösterip yaptırma, vaka tabanlı alıştırmalar, rol yapma, projeler gibi yöntemleri içerir. Bu yöntemler kullanılırken öğrenenlere öğreticiler tarafından destek verilmesi faydalı olacaktır. 
- İşbirlikçi yöntem:  Öğrenenlerin görevleri işbirliği içinde yürütmeleri, bilgi paylaşımı sağlanması amacını taşır. Öğrenmenin sosyal boyutu bu yöntemin odak noktasıdır. İşbirlikçi çalışma, rehberli tartışma ve akranların birbirlerine öğretmesi gibi yöntemler kullanılabilir. Öğrenenlerin birbirlerinden ve öğreticilerden hızla dönüt alabilmesi faydaları arasındadır.
Bu metot ve yöntemler uygulanırken farklı çevrimiçi ortamlar ve araçlar kullanılabilir.

Dağıtım stratejilerinin belirlenmesi: Dağıtım stratejileri belirlenirken şu üç etmen büyük önem taşır:
- Öğrenenlerle ilgili etmenler:  Öğrenenlerin kullanılacak araçlara alışık olup olmadığı, bu araçları kullanma yeterliliğine sahip olup olmadığı, ne kadar zaman ayırabilecekleri vb. 
- Teknolojik olanaklar:  Kullanılacak her türlü yazılım ve donanım araçlarının etkililiği ve öğrenenler tarafından kullanılabilirliği vb.
- Örgütsel gereklilikler:   Öğrenme için ayrılabilecek süre, bütçe vb.
Bu noktalara doğru karar verilirse öğretim programı etkili bir şekilde tasarlanabilir ve uygun dağıtım stratejisi belirlenebilir.

Değerlendirme stratejilerinin belirlenmesi: İlk olarak değerlendirmenin amacı belirlenmeli ve ardından öğrenenlerin kaydettiği ilerleme mi ölçülecek yoksa sadece çıktılar mı ölçülecek karar verilmelidir. İhtiyaca göre öğrenenlerin seviyesi öğrenme programının başlangıcında, ortasında ve sonunda değerlendirilebilir. Göz ardı edilmemesi gereken nokta ise değerlendirmenin öğrenme hedefleriyle paralel olmasıdır.

Kaynak: E-learning methodologies - A guide for designing and developing e-learning courses, 4. Defining instructional, media, evaluation and delivery strategies (http://www.fao.org/docrep/015/i2516e/i2516e.pdf‎)


e-Öğrenme Projesi
Analiz Raporu 2

Öğretim stratejilerinin belirlenmesi:  Öğrencilere konular powerpoint sunuları kullanılarak anlatılacak. Ardından öğrencilerin üç okuma parçasına dair sorular cevaplamaları istenecek ve yanlış cevaplara dair geribildirim öğrenciler tarafından görülebilecektir. Ayrıca öğrenciler için sorularını tartışabilecekleri bir forum oluşturulacaktır.

Dağıtım stratejilerinin belirlenmesi:  Öğrenciler halihazırda bazı etkinlikler için moodle sistemini kullanmaktadırlar. Öğrencilerin sisteme erişimlerinde bir problem bulunmamaktadır. Dolayısıyla aynı sistemin bu program için kullanılması uygun görülmüştür.

Değerlendirme stratejilerinin belirlenmesi:   Programın öğrenme hedefi öğrencilerin okuma becerilerini geliştirmektir. Her yeni konu aktarımının ardından öğrenciler üç farklı test cevaplayacak ve testlerden aldıkları sonuçların ortalaması son değerlendirme puanı olarak görünecektir. Başka bir değerlendirme uygulanmayacaktır.

e-Öğrenme Dersi Tasarımı

Bu hafta ADDIE modelinin ilk iki aşaması olan analiz ve tasarım üzerinde duracağım.

ADDIE sürecinin ilk aşaması analizdir ve bu aşamada 3 tür analiz yapılır:

İhtiyaç(Gereksinim) analizi: İhtiyaç analizi ile eğitimin bir bilgi boşluğunu doldurmak için gerekli olup olmadığını ve e-öğrenmenin en iyi çözüm olup olmadığını belirlememiz gerekir

Hedef kitle analizi: Dersin tasarımını etkileyecek, kitleyle ilgili faktörlerin belirlenmesi için yapılır. Bu faktörler şu şekilde sıralanabilir:
- Öğrenenlerin yaşadıkları yer  
- Öğrenenlerin bağlı olduğu kurum ve görevleri   
- Öğrenenlerin ön bilgileri ve konuya dair uzmanlık 
- Öğrenenlerin bilgisayar becerileri ve teknik 
- e-Öğrenme için ayrılabilecek zaman    
- Öğrenenlerin e-Öğrenme ortamına nereden katılacağı    
- Bağlantı bant genişliği    
- Donanım ve yazılım yeterliliği   

İçerik analizi: Öğrenme tasarımı sürecinin en önemli aşamasıdır. Özel öğrenme hedeflerinin belirlenmesi ve   öğrenme programının taslağının yapılabilmesi için gereklidir. İçerik analizinin yapılmasında iki yöntem izlenebilir:
- Görev analizi:  Eğitim belirli bir yeteneği geliştirmek üzere düzenlendiğinde uygulanır. Öğrenenlerin                   edinmesi gereken bilgi ve becerilerin belirlenmesidir. Öğrenilmesi gereken görevler belirlenir, görevler             sınıflandırılır, bu görevler daha sonra daha küçük parçalara bölünür ve gerekli bilgi-beceriler belirlenir.
- Konu analizi:  Önceliği bilgi sağlamak olan eğitimler için kullanılır. Eğitim içeriğinin belirlenmesi ve                   sınıflandırılması için yapılır. Önce ana konular daha sonra alt konular belirlenir ve daha sonra içerik                 türlerine göre sınıflandırılır.

ADDIE sürecinin ikinci aşaması ise tasarımdır. 
Tasarım aşamasının ilk iki adımı öğrenme hedeflerinin belirlenmesi ve sıralamadır.

Öğrenme hedeflerinin belirlenmesi: Bu adımda analiz aşamasında elde edilen bilgiler kullanılarak öğrenme sürecinin sonunda öğrenenlerin kazanmasını beklediğimiz hedefler belirlenir. Hedeflerin iki temel öğesi içerik ve performans seviyesidir. Bloom’un bilişsel taksonomisinde altı seviye vardır:
- Hatırlama
- Anlama
- Uygulama
- Çözümleme
- Değerlendirme
- Yaratma

Ders diziliminin belirlenmesi: Bu adımda belirlenen hedeflere göre e-öğrenme içeriği anlamlı bir şekilde sıralanır. Bu sıralama hedefler ve öğrenen grubunun ihtiyaçları doğrultusunda; genelden özele, bilinenden bilinmeyene, temel oluşturacak konulardan daha karmaşık konulara gibi farklı yöntemlerle sıralanabilir.


Kaynak: E-learning methodologies - A guide for designing and developing e-learning courses, 3. Identifying and organizing course content (http://www.fao.org/docrep/015/i2516e/i2516e.pdf‎)


e-Öğrenme Projesi
Analiz Raporu

İhtiyaç analizi: Osmangazi Üniversitesi İngilizce Hazırlık Programında ‘pre-intermediate’ seviyesindeki öğrencilerin sınavları değerlendirildiğinde okuma becerileri ile ilgili bölümlerde yeterli puan alamadıkları tespit edilmiş ve okuma becerilerinin geliştirilmesine gereksinim olduğu belirlenmiştir. Programın yoğunluğu ve haftalık ders saatleri değerlendirildiğinde e-öğrenme çalışmasının uygun olacağına karar verilmiştir.

Hedef kitle analizi: Eğitimi alan öğrenciler Osmangazi Üniversitesi Hazırlık programında yüzyüze derslere devam etmektedirler. Hali hazırda ‘elementary’ seviyesini tamamlamışlardır ve iki haftalık periyotlarla ‘moodle’ üzerinden etkinlikler gerçekleştirmektedirler. Öğrencilerin internet erişimi ile ilgili bir sorun olmadığı görüşmelerle belirlenmiştir.

İçerik analizi: Öğrencilerin okuma becerilerini geliştirmek üzere seviyelerine uygun okuma parçaları seçilmiştir. Öğrencilere,  e-öğrenme programı boyunca okuma parçalarının ana fikrini bulma, detaylarıyla ilgili soruları cevaplama, referans sorularını cevaplama, anlamı bilinmeyen kelimelerin anlamlarını tahmin etme ve parçalarda verilen bilgilere dayanarak çıkarım yapma üzerine etkinlikler sunulacaktır.

Öğrenme Hedeflerinin Belirlenmesi: Eğitim sonunda öğrenciler:
- Okudukları parçaların ana fikrini tanıyabilecek
- Detaylara ilişkin verilen cümlelerin doğru/yanlış olduğunu anlayabilecek
- Detaylara ilişkin sorularda doğru yanıtları tanıyabilecek
- Parça içinde geçen zamir, işaret sıfatı vb tür kelimelerin neye karşılık geldiğini anlayabilecek
- Parça içinde anlamını bilmedikleri kelimelerin anlamlarını tahmin edebilecek
- Parçanın tamamına ya da detaylara bağlı olarak çıkarımlarda bulunabileceklerdir.

Sıralama(Müfredatlandırma): Programın beş hafta sürmesi planlanmıştır. Her hafta içerik analizinde belirlenen bir konuya yer verilecektir. Öncelikle beceriye dair stratejiler açıklanacak, ardından öğrenciler iki okuma parçası üzerinden konuya dair alıştırma yapacak ve her hafta bütün becerileri kapsayan ek bir etkinlik sunulacaktır.

e-Öğrenme Malzemeleri Geliştirme Süreci

Eğitimde teknoloji hem yönetim alanında hem de ders aktarımında kullanılmaktadır.

Eğitimci ve yöneticiler kişisel bilgi yönetimi, genel amaçlı uygulama yazılımları ve özel amaçlı uygulama yazılımları kullanmaktadırlar. Okulların bilgi yönetimi için Okul Yönetim Sistemleri kullanılmaktadır.

Sınıf içinde ders aktarımı için de bilgi teknolojileri günümüzde yaygın bir şekilde kullanılmaya başlamıştır. Bilgi teknolojileri denince ilk akla gelen bilgisayarlardır.Bilgisayarlar öğretimde öncelikle temel bilgisayar eğitimi, değerlendirme, öğretici yazılımlar, benzetim yazılımları ve eğitsel oyunlar için kullanılmaktadır.

Uzaktan eğitimse eğitim teknolojilerinin kullanımına belki de en çok ihtiyaç duyulan eğitim biçimidir. Uzaktan eğitimde başlıca BT uygulamaları e-Öğrenme ve sanal sınıflardır. E-Öğrenme, etkileşimsiz ve etkileşimli içerik sunumu, eşzamanlı ve eşzamansız iletişim, internet ortamında değerlendirme ve mobil öğrenme teknolojilerini içerir. Sanal sınıflar ise genelde eşzamanlı ses ve görüntü aktarımıyla, içerik aktarımı, ekran paylaşımı gibi teknolojileri içerir. 

Uzaktan eğitimde, eğitimin farklı bileşenlerini yönetebilmek için Öğrenme Yönetim Sistemleri(ÖYS) kullanılır. e-Öğrenme sistemlerinin tasarlanmasında en çok kullanılan metodlardan biri ADDIEdir. Aşağıda ADDIEnin aşamalarıyla ilgili bir sunum bulabilrisiniz.
 

e-Öğrenme ve Kişisel Öğrenme Ortamları



Bu dönem neredeyse son dakikada dahil olduğum E-öğrenme Malzemelerinin Geliştirilmesi dersi kapsamında ilk hafta yapılacak görevleri Hocamıza ait dersin blog sayfasında bulup etkinlikleri gerçekleştirdim.

Gerçekleştirmemiz gereken ilk etkinlik haftanın okumalarını tamamlayıp bir özet oluşturmaktı. Okuma görevi kapsamında ilk olarak Temel Bilgi Teknolojileri II kitabından(http://e-ogrenme.anadolu.edu.tr/eKitap/BIL102U.pdf) E-öğrenme ile ilgili olan üniteyi  ve okudum ve E-öğrenme ile ilgili genel bilgimi tazelemiş oldum.

E-öğrenme, öğrenme-öğretme ortamında her türlü teknoloji kullanılarak gerçekleştirilen öğrenme türüdür diyebiliriz. Geçmişte kullanılan kasetçalar ve televizyon gibi araçlar, günümüzde bilgisayar ve internet kullanımının yaygınlaşmasıyla, yerini öğrenenleri daha zaman ve mekan bağımsız kılan taşınabilir bilgisayarlara hatta akıllı telefonlara bırakmaya başlamıştır.

E-öğrenmenin temel bileşenleri içerik(ki referans için kullanılabilecek kaynaklarından öğretici yazılımlara pek çok farklı türü vardır), etkileşim ve değerlendirmedir. Günümüzde internet kullanımının yaygınlaşmasıyla etkileşim için pek çok farklı alternatif oluşmuştur(örneğin anlık mesajlaşma, bloglar vb) .Değerlendirme ise yine bilgisayar ve internet kullanımıyla online sınavlar ve hatta online sözlü sınavlar şeklinde dahi uygulanabilmektedir. Bütün bu bileşenler öğrenme yönetim sistemleriyle(ÖYS) bir araya getirilebilir.

Ayrıca, internetin yaygınlaşmasıyla sosyal öğrenme ve kişisel öğrenme ortamları da yaygınlaşmaktadır. Kişisel öğrenme etkinliklerinin yürütülmesi için pek çok Web 2.0 aracı vardır. Sıklıkla kullanılan Web 2.0 sitelerinden bazıları Facebook, Twitter, Google+ ve Blogger ‘dır.Bunlar ve benzeri sitelerde kişiler kendi hesaplarını oluşturarak hem kendi sosyal öğrenmelerinin kaydını tutarken hem de diğer kişilerle etkileşimlerini sıkı tutmuş olurlar. Kişisel öğrenme ortamları öğrenenin, bütün öğrenmelerini tamamen kendi ihtiyaçları ve isteğine göre düzenlemesine olanak verir.